Bu yazıda, “Tahliye Taahhüdünde Tarih Olmaması” konusunu detaylı bir şekilde ele alacak, hem hukuki düzenlemeleri hem de bu düzenlemelerin taraflar üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz. Tahliye taahhüdü, kiracının belirli bir tarihte kiralanan taşınmazı boşaltmayı kabul ettiği yazılı bir beyandır. Ancak, bu taahhüdünün hukuki geçerliliği için belirli şartları karşılaması gerekmektedir. Tahliye taahhüdünün tarih içermemesi, hukuki ihtilaflara yol açabilen kritik bir unsurdur. Bu makalede, tarih bulunmayan tahliye taahhütlerinin hukuki durumu detaylı bir şekilde incelenecektir.
Tahliye Taahhüdü Nedir?
Tahliye taahhüdü, kiracının kiralanan taşınmazı belli bir tarihte boşaltma yükümü altına girdiği yazılı bir belgedir. Bu belge, taraflar arasında imzalanır ve kiracı tarafından kabul edilen şartlara uygun olarak, kiraya verenin hukuki haklarını kullanabilmesine olanak tanır. Tahliye taahhütleri, kiraya verenin haklarını korumak ve kiracının taahhütte belirtilen tarihte taşınmazı boşaltmasını garanti altına almak için kullanılan önemli bir belgedir. Ancak bu taahhütlerin geçerli olabilmesi için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir: Kiralanan teslim edildikten sonra verilmiş olmalıdır. Taahhüt yazılı olmalıdır. Sözlü taahhütler hukuken geçerli kabul edilmez. Belli bir tarih içermelidir. Taahhütte belirtilen tarih, taşınmazın tahliye edilmesi gereken net bir tarihi içermelidir.
Tahliye Taahhüdünün Tarih Olmamasının Sonuçları
Tahliye taahhütlerinde tarih belirtilmemesi, hukuki geçerliliğin önemli bir unsurunu ortadan kaldırır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca, kiracının kiralananı belirli bir tarihte boşaltma yükümü altına girdiği taahhüt yazılı olmalı ve tarih açık bir şekilde belirtilmelidir. Tarihin bulunmadığı tahliye taahhütlerinde, belgenin taahhüt niteliği hukuken kabul edilmez ve taraflar arasındaki uyuşmazlıklar çözülemez. Bu durumda ortaya şu sorunlar çıkar:
- Hukuki Geçersizlik: Tahliye taahhütleri, mahkemelerde hukuki geçerliliğini yitirir. Bu nedenle kiraya verenin talebi reddedilir.
- Tahliye Talebi Reddi: Kiraya veren, tahliye taahhüdünün geçerli bir tarih içermemesi nedeniyle tahliye talebini mahkemeye sunamaz.
Tahliye Taahhüdünün Geçerlilik Şartları
Bir tahliye taahhüdünün hukuken geçerli olabilmesi için aşağıdaki unsurları taşıması gerekir:
- Kiralanan Teslim Edildikten Sonra Verilmelidir: Tahliye taahhütleri, kiracı kiralanana fiilen yerleştikten sonra düzenlenmelidir. Kiralanan teslim edilmeden verilen taahhütler hukuki geçerlilik taşımaz. Bu durum, kiracının taahhüt altına girdiği durumlarda kiralananın fiilen kullanılması gerektiğini ortaya koyar.
- Yazılı Olmalıdır: Tahliye taahhütleri, taraflarca yazılı olarak imzalanmalı ve taahhüt içeriği net bir şekilde belirtilmelidir. Yazılı olmayan taahhütler, kanunun aradığı geçerlilik şartlarını sağlamaz ve uyuşmazlıklarda delil olarak kullanılamaz.
- Tarih Belirtilmelidir: Taahhütte tahliye edilecek tarih açıkça yazılmalıdır. Tarih eksik olan taahhütler geçersiz sayılır. Kiraya veren, tahliye tarihine dayalı olarak talepte bulunabilmelidir. Bu tarih, tahliye sürecinin kesin bir zaman çerçevesinde yürütülmesini sağlar.
Kiracı-Kiraya Veren Arasında Anlaşmazlıkların Önlenmesi
Tahliye taahhütlerinin doğru bir şekilde hazırlanması, taraflar arasındaki olası uyuşmazlıkları önler. Bunun için tarafların dikkat etmesi gereken hususlar şunlardır:
- Detaylı ve Açık Yazım: Taahhüt metni detaylı bir şekilde hazırlanmalı, kiracının tahliye edeceği tarih net bir şekilde belirtilmelidir. Metindeki herhangi bir eksiklik, uyuşmazlıklara neden olabilir.
- Hukuki Destek Alınması: Tahliye taahhütlerinin hazırlanması ve imzalanması sırasında hukuki danışmanlık almak uyuşmazlık riskini azaltabilir. Avukat yardımıyla hazırlanan belgeler, yasal şekil şartlarına uygun olur.
- Süreçlerin Takibi: Tahliye taahhüdünün tarih ve şekil şartlarına uygun olarak hazırlandığından emin olunmalıdır. Bu, ileride ortaya çıkabilecek hukuki sorunların önünü geçer.
Tahliye Taahhüdünde Tarih Olmaması Yargıtay Kararı
Aşağıdaki Yargıtay kararında somut olayda, taraflar arasındaki kira sözleşmelerine dayanılarak tahliye talep edilmiştir; ancak 01/05/2012 tarihli sözleşmedeki tahliye taahhüdünde tahliye tarihinin açıkça belirtilmediği tespit edilmiştir. Türk Borçlar Kanunu’nun 352. maddesine göre geçerli bir tahliye taahhüdü için tahliye tarihinin açıkça belirtilmesi şarttır. Bu eksiklik nedeniyle, tahliye taahhüdünün hukuken geçerli olmadığına hükmedilmiş ve ilk derece mahkemesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararlarının gerekçeleri doğrultusunda davanın reddedilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ancak, yazılı şekilde aksi yönde hüküm kurulması Yargıtay tarafından hatalı bulunmuştur.
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2020/1175 E. , 2020/2309 K.
Somut olayda; taraflar arasında 01.02.2005 tarihli ve 01.05.2012 tarihli kira sözleşmeleri bulunduğu, davalı tarafından sözleşmelerdeki imzanın inkar edilmediği, 01/05/2012 başlangıç tarihli sözleşmenin 1. maddesinde sözleşmenin, taraflar arasında 01/02/2005 tarihinde yapılmış olan kira sözleşmesinin kira süresinin uzatılması, yeni dönem kira bedelinin belirlenmesi ve değişen şartlara uyarlanması amacıyla yapıldığının belirtildiği, 5. maddesinde “Kira süresi 01.05.2012 tarihinden başlayarak 3+2 yıl olarak kararlaştırılmış olup bu sürenin sonunda kiracı mecuru boşaltarak kiraya verene kayıtsız şartsız teslim edecektir.” şeklinde taahhüdün yer aldığı,davalının 01/02/2005 tarihli kira sözleşmesine göre bu tarihten itibaren kiralanan taşınmazda bulunduğu, söz konusu taahhüdün kira ilişkisi devam ederken verilen tahliye taahhüdü olduğu ancak taahüdün belli bir tarihi içermediği görülmüştür. Tahliye taahhüdünde, tahliye tarihi belli (açık) bir şekilde yer almadığından Türk Borçlar Kanununun 352. maddesinin aradığı anlamda bir tahliye taahhüdünün varlığından bahsedilemez. O halde, ilk derece mahkemesince belirtilen gerekçe ile davanın reddine ve Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
Tahliye Taahhüdünde Tarih Olmaması Sonuç
Tahliye taahhütlerinde tarih unsurunun eksik olması, bu belgelerin hukuki geçerliliğini ortadan kaldıran kritik bir eksikliktir. Kiracının tahliye yükümünü yerine getirmemesinden doğan uyuşmazlıkların önlenmesi için taahhütlerin tarih ve diğer hukuki şartlara uygun olarak hazırlanması önemlidir. Tarafların, hukuki süreçlerde şekil şartlarını göz ardı etmemesi gerekir. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak Tahliye Taahhüdünde Tarih Olmaması konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
Tahliye taahhüdünde tarih belirtilmesi zorunlu mu?
Evet, tahliye taahhütlerinin geçerli olabilmesi için tarih açık bir şekilde belirtilmelidir.
Tarihsiz tahliye taahhütleri mahkemede geçerli midir?
Hayır, tarihsiz tahliye taahhütleri hukuken geçersiz sayılır.
Tahliye taahhüdü hazırlarken nelere dikkat edilmelidir?
Taahhüt yazılı ve tarih içermeli, tarafların imzasıyla onaylanmalıdır. Ek olarak, taahhüt kiralanan teslim edildikten sonra verilmelidir.
