Kira uyuşmazlıkları, taraflar arasındaki hukuki ilişkilerin çözülmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu uyuşmazlıkların etkili bir şekilde çözülmesi, tarafların mahkemeye erişim hakkı ve adil yargılanma ilkesi açısından kritik bir rol oynar. Kira davalarında arabuluculuk, uyuşmazlıkların daha hızlı ve etkili bir şekilde çözülmesini sağlamak için getirilen önemli bir hukuki düzenlemedir. Bu yöntem, mahkemelerin iş yükünü azaltarak taraflar arasındaki sorunların mahkeme dışında dostane bir şekilde çözülmesini amaçlar. Zorunlu arabuluculuk uygulaması, kira ilişkilerinden doğan uyuşmazlıkların mahkemeye taşınmasından önce bu sürecin tamamlanmasını gerektirir.
Dava Şartları ve Mahkemece Re’sen Dikkate Alınması
Dava şartları, mahkemenin bir davanın esasına girebilmesi için varlığı ya da yokluğu zorunlu olan hukuki unsurlardır. Bu şartlar, taraflarca ileri sürülmese dahi hakim tarafından re’sen dikkate alınır. Dava şartının bulunmaması durumunda, mahkeme ilgili eksikliği gidermek üzere taraflara süre tanır. Ancak eksiklik giderilmediğinde, dava usulden reddedilir. Bu durum, tarafların mahkemeye erişim hakkı ve adil yargılanma ilkesinin korunması açısından önemlidir.
Arabuluculuğun Hukuki Niteliği ve Amacı
Arabuluculuk, taraflar arasındaki uyuşmazlıkları dostane bir şekilde çözmeyi hedefleyen bir hukuk yöntemidir. Arabuluculuk sürecinin temel amacı, tarafların sorunlarını mahkeme yerine kendi rızalarıyla çözümlemelerini sağlamaktır. Ancak bazı durumlarda, özellikle kira davalarında olduğu gibi, arabuluculuk bir zorunluluk olarak karşımıza çıkar. Bu yasal zorunluluk, mahkeme sürecinden önce tarafların uzlaşı çabalarını teşvik ederek zaman ve maliyet tasarrufu sağlar. Bu uygulama, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların daha hızlı ve daha ekonomik bir şekilde çözüme kavuşturulmasına yardımcı olur.
Kira Davalarında Zorunlu Arabuluculuk Uygulaması
Kira davalarında zorunlu arabuluculuk, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun “Dava Şartı Olarak Arabuluculuk” başlıklı 18/A maddesiyle düzenlenmiştir. 2004 sayılı Kanuna göre ilamsız icra yoluyla tahliyeye ilişkin hükümler hariç olmak üzere, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar da zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır. Kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, 7. Yargı Paketi kapsamında zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır. Bu düzenleme, kira ilişkilerinden doğan uyuşmazlıklarda mahkemeye başvurulmadan önce arabuluculuk sürecinin tamamlanmasını şart koşar. Zorunlu arabuluculuk kapsamına şu tür uyuşmazlıklar girer:
- Kira bedelinin ödenmemesi,
- Kira artışından doğan anlaşmazlıklar,
- Kira sözleşmesinin feshiyle ilgili sorunlar.
Bu tür durumlarda, tarafların mahkemeye başvurmadan önce arabuluculuk sürecini tamamlaması gerekir. Süreç, taraflardan birinin arabuluculuk merkezine başvurmasıyla başlar ve tarafların bir araya getirilerek uzlaşma sağlanması amaçlanır. Eğer uzlaşma sağlanamazsa, arabulucu tarafından bir “son tutanak” düzenlenir ve bu belge dava dilekçesiyle birlikte mahkemeye sunulur.
Arabuluculuk Tutanakları ve Dava Şartı
Bir kira davasının açılabilmesi için, arabuluculuk süreci sonunda düzenlenen son tutanak, dava dilekçesine eklenmek zorundadır. Bu tutanak, arabuluculuk sürecinin tamamlandığını ve taraflar arasında bir uzlaşma sağlanamadığını gösteren resmi bir kayıttır. Mahkemeye sunulan bu belge, davacının dava açma hakkının yerine getirildiğini kanıtlar ve sürecin hukuka uygun yürütüldüğünü ortaya koyar. Eğer bu belge sunulmazsa, mahkeme davacıya eksikliği gidermesi için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde belge tamamlanmazsa dava, dava şartı eksikliği nedeniyle usulden reddedilir.
Örneğin, ihtiyaç nedeni iddiasıyla ev sahibi tarafından tahliye davası açılmak istenmesi durumunda, arabuluculuk süreci tamamlanmadan ve anlaşma sağlanamadığına dair son tutanak mahkemeye sunulmadan dava kabul edilmez. Bu nedenle, arabuluculuk sürecinin eksiksiz bir şekilde tamamlanması ve gerekli belgelerin zamanında sunulması büyük önem taşır.
Zorunlu Arabuluculuğun Hukuki Sonuçları
Zorunlu arabuluculuğun yerine getirilmemesi, tarafların dava açma hakkını etkilemektedir. Mahkemeye erişim hakkı, anayasal bir hak olarak bireylerin hak arama özgürlüğünü koruma altına alır. Zorunlu arabuluculuk uygulaması, bu hakkın etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar ancak sürecin doğru yönetilmemesi durumunda, bireylerin adil yargılanma hakkı zedelenebilir. Arabuluculuk sürecinin tarafsızlık ve şeffaflık ilkelerine uygun olarak yürütülmesi, bu hakların korunması açısından kritik bir öneme sahiptir. Zorunlu arabuluculuk, taraflar arasındaki hukuki uyuşmazlıkları daha hızlı ve ekonomik bir şekilde çözmeyi hedeflerken, yanlış uygulamalar nedeniyle hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle, süreçteki tüm adımların titizlikle takip edilmesi gerekir.
Kira Davalarında Arabuluculuk Sonuç
Kira davalarında arabuluculuk, hukuki uyuşmazlıkların çözümünde etkin bir rol oynar. Zorunlu arabuluculuk, mahkemelerin iş yükünü hafifletirken, taraflara daha ekonomik ve hızlı bir çözüm sunar. Ancak bu süreçte hukuki gerekliliklerin yerine getirilmemesi, tarafların hak kaybına uğramasına neden olabilir. Bu nedenle, tarafların arabuluculuk sürecini dikkatle takip etmesi ve gerekli belgeleri eksiksiz şekilde sunması büyük önem taşır. Arabuluculuk süreci, hem hukuki hem de ekonomik açıdan avantajlar sunarak uyuşmazlıkların çözümüne önemli katkılar sağlar. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak Kira Davalarında Arabuluculuk konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
Kira Davalarında Zorunlu Arabuluculuk Nedir?
Kira davalarında zorunlu arabuluculuk, kira ilişkilerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda mahkemeye başvurulmadan önce arabuluculuğa başvurulması zorunluluğunu ifade eder. Bu yöntem, tarafların sorunlarını mahkeme yerine dostane bir şekilde çözmesini amaçlar.
Son Tutanak Mahkemeye Sunulmazsa Ne Olur?
Son tutanak mahkemeye sunulmadığı takdirde dava, dava şartı eksikliği nedeniyle usulden reddedilir. Bu nedenle, dava açmadan önce arabuluculuk sürecinin eksiksiz şekilde tamamlanması ve son tutanağın zamanında mahkemeye sunulması gereklidir.
