Bu makalemizin konusu Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları olup konunun önemi sebebiyle makalemizi dikkatle okumanızı tavsiye ederiz. Emlak sektöründe, alım-satım veya kiralama işlemleri sırasında emlak komisyon sözleşmesi büyük önem taşır. Taraflar arasındaki hak ve yükümlülüklerin açıkça belirlenmesi, uyuşmazlıkların önüne geçer. Bu noktada, sözleşmenin geçerlilik şartları hukuki güvence sağlar. Aşağıdaki bölümlerde hem Türk Borçlar Kanunu (TBK) hükümlerini hem de emlak komisyon sözleşmesi kapsamında dikkat edilmesi gereken hususları detaylı şekilde ele alacağız.
Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları
Emlak sektöründe aracılık hizmeti veren kişiler, belirli bir gayrimenkulün satılması, satın alınması veya kiralanması gibi işlemlerde tarafları bir araya getirmeyi üstlenir. Bu hizmetin karşılığında ise, sözleşmede belirlenen koşullarla bir ücret talep edilir. İşte bu noktada Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları, hem emlakçılar hem de taşınmaz işlemi gerçekleştirmek isteyen kişiler açısından belirleyici olur. Çünkü geçerli bir sözleşme, hak kayıplarını ve muhtemel anlaşmazlıkları en aza indirir.
Simsarlık Sözleşmesi Kavramı
Emlak komisyon sözleşmesi, hukuki literatürde simsarlık sözleşmesi olarak adlandırılır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 520 ve devamında düzenlenen bu sözleşme türü, simsarın taraflar arasında bir sözleşmenin kurulmasına aracılık etmesini ve bu sözleşme kurulduğunda ücret hakkı elde etmesini öngörür. Örneğin, bir evin satılması sırasında satıcı ile alıcıyı buluşturan ve aralarındaki anlaşmayı sağlayan emlakçı, TBK madde 521 doğrultusunda ücret talep eder.
Türk Borçlar Kanunu’ndaki Düzenleme
TBK madde 520’ye göre, “Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir.” Bu hüküm, emlakçının temel yükümlülüğünü açıklar. Ayrıca, taşınmaz simsarlığına ilişkin sözleşmelerin yazılı şekilde yapılmadığı sürece geçersiz sayılacağı da TBK madde 520’nin üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir.
Emlak Komisyon Sözleşmesinin Yazılı Şekilde Yapılması
Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları arasında en kritik unsur, sözleşmenin yazılı olarak yapılmasıdır. Zira kanun koyucu, taşınmazlar üzerindeki işlemlerin ciddiyetini ve tarafların menfaatlerini korumak amacıyla bu katı şekil şartını getirmiştir. Emlak komisyon sözleşmesi sözlü şekilde yapılsa bile, kanunen geçersiz sayılır. Yazılı şeklin amacı, tarafların iradelerinin açıkça ortaya konmasını sağlamaktır.
Adi Yazılı Şekil
Adi yazılı şekil, herhangi bir resmi makama başvurmadan tarafların kendi aralarında düzenlediği sözleşmeye işaret eder. Bu sözleşmede tarih, tarafların kimlik bilgileri, aracılık faaliyeti ve ücret bedeli gibi hususlar yer almalıdır. İmza ve sözleşmedeki unsurların belirginliği, uyuşmazlık durumlarında delil olarak kullanılmasını kolaylaştırır. Bu nedenle, emlak komisyon sözleşmesinin basit yazılı şekilde düzenlenmesi, tarafların haklarını daha sağlam korur.
Noter Onaylı Sözleşme
Yazılı şeklin yanı sıra, emlak komisyon sözleşmesinin noterde düzenlenmesi veya onaylanması mümkündür. Noterde tanzim veya onay yapılan sözleşmeler, taraflarca imzalandıktan sonra resmi belge niteliği kazanır. Bu durum, hem ispat kolaylığı sağlar hem de sözleşme içeriğindeki maddelerin geçerliliğini daha güçlü şekilde teminat altına alır.
Geçerlilik Şartları ve Hukuki Sonuçlar
Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları, özellikle yazılı şekil kuralı ile tamamlanır. Yazılı düzenlenmeyen sözleşmeler, bir hukuki etki doğurmaz ve taraflar birbirlerinden herhangi bir hak veya talepte bulunamaz. Bu nedenle, emlakçı sıfatıyla aracılık hizmeti veren kişinin, alıcı veya satıcı ile mutlaka yazılı bir sözleşme yapması gerekir. Aksi hâlde, taraflar arasında ücret hususunda anlaşmazlık çıkması muhtemeldir.
Ücret Hakkı ve Koşulları
Ücret, simsarın temel hakkıdır. TBK m.521 uyarınca, emlakçı, tarafları bir araya getirerek sözleşme kurulmasını sağladığı takdirde ücrete hak kazanır. Taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olarak kurulması, emlakçının hak ettiği komisyonun ödenmesindeki en önemli koşuldur. Ancak, emlak komisyon sözleşmesinin geçerlilik şartlarını taşımaması durumunda, emlakçı bu ücreti talep edemeyebilir.
Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları Sonuç
Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları, hem tarafların ekonomik menfaatlerini hem de hukuki güvenliği korur. Yazılı şekil, sözleşmenin geçerliliği açısından vazgeçilmezdir. Taraflar, emlak komisyon sözleşmesini adi yazılı şekilde veya noter huzurunda düzenleyebilir. Bu sözleşmenin hukuki çerçevede düzenlenmesi, ileride doğabilecek uyuşmazlıkları engeller ve tarafların haklarını korur. Böylelikle, emlak sektöründe arz-talep dengesinin sağlıklı ve güvenli bir ortamda işlemesi mümkün hale gelir. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak “Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları” konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
Emlak komisyon sözleşmesi sözlü yapılabilir mi?
Hayır. Emlak Komisyon Sözleşmesi Geçerlilik Şartları kapsamında sözleşmenin mutlaka yazılı yapılması zorunludur. Sözlü anlaşmalar geçersiz kabul edilir.
Sözleşme noter huzurunda yapılmak zorunda mıdır?
Zorunlu değildir. Adi yazılı şekil de yeterlidir. Ancak noter onaylı sözleşmeler, ispat kolaylığı bakımından tercih edilir.
Yazılı sözleşme yoksa komisyon talep edilebilir mi?
Genel olarak talep edilemez. Hukuka göre, geçerli bir sözleşme olmadan emlakçının ücrete hak kazanması mümkün değildir.
Emlak komisyon sözleşmesi hangi kanunda düzenlenmiştir?
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 520 ve devamı maddelerinde, simsarlık sözleşmesi başlığı altında düzenlenmiştir.
