Boşanma davalarında, tarafların değişen şartlar veya anlaşma isteği gibi sebeplerle davayı sonlandırmaları sıkça görülür. Bu noktada feragat, davayı açan tarafın (davacı) talebinden vazgeçmesi anlamına gelir. Böyle bir durumda davadan feragat eden tarafa karşı davalı, vekil ile temsil edilmişse yargılama giderlerine ek olarak vekalet ücreti talep edebilir. Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti, Türk hukukunda son derece önemlidir ve belirli kurallara tabidir. Aşağıda, feragat kavramı, hukuki dayanaklar ve vekalet ücretinin nasıl belirlendiği hakkında detaylı bilgileri bulabilirsiniz.
Feragat Kavramı ve Etkileri
Feragat, davacının açmış olduğu dava hakkından tek taraflı olarak vazgeçmesidir. Mahkeme kararı olmadan, davadan feragat edildiğine dair beyanın yapıldığı andan itibaren davacının dava hakkı ortadan kalkar. Bu durum, davanın esasına ilişkin yargılamanın sona ermesiyle sonuçlanır. Feragat, boşanma davalarında da sıklıkla gündeme gelir. Feragat ile dosya kapandığından, yargılama giderleri ve Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti gibi hususlar önem kazanır.
Hukuki Dayanak
Feragat ve vekalet ücreti konularında, temelde Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümlerine bakılır. Ayrıca Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi de vekalet ücreti bakımından önemlidir. HMK gereğince, feragat halinde davalı lehine vekalet ücreti doğabilir. Feragat beyanının geçerliliği için gerekli usuli koşullar yerine getirilmeli, bu beyan açık ve tereddütsüz olmalıdır. Bu şekilde yapılan feragat, taraflarca başka bir anlaşma yapılmadığı sürece, kesin hüküm etkisi doğurur.
Feragatin Sonuçları
Davadan feragat, hukuki süreç açısından önemli sonuçlar doğurur. Bunlardan ilki, feragat eden davacının aynı konuda tekrar dava açma hakkının ortadan kalkmasıdır. İkinci olarak, masraflar ve yargılama giderleri açısından bir paylaşım söz konusu olur. Genellikle yargılama giderleri ve vekalet ücreti, davadan feragat eden tarafından ödenir. Fakat taraflar kendi aralarında farklı bir anlaşma yapmadıkça, mahkeme tarafından Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti kararı verilebilir ve tarifeye göre belirlenen meblağ, davacıdan tahsil edilerek davalı vekiline ödenir.
Davadan Feragat Edilmesi Durumunda Vekalet Ücreti
Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi çerçevesinde belirlenir. Mahkeme, feragatin kesinleşmesinden sonra davanın davalı lehine sonlandığını kabul ederek, davalı tarafın vekalet ücretine hak kazandığına karar verir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, davalı tarafın mutlaka bir avukat tarafından temsil edilmiş olmasıdır. Avukat olmadan kendini temsil eden davalının vekalet ücreti talebi mümkün olmaz. Mahkeme, tarife uyarınca belirlenen karşı vekalet ücretine hükmeder ve bu ücret, davadan feragat eden davacı tarafından ödenir. Böylece, feragat sayesinde dava sonuçlandığından, davalı tarafın mağdur olmaması amaçlanır.
Bu noktada, mahkemece verilecek ücretin miktarı, boşanma davasının niteliğine ve yıl içinde geçerli olan Asgari Ücret Tarifesi ne göre farklılık gösterir. Aynı zamanda, taraflar kendi aralarında vekalet ücretini farklı şekilde paylaşmaya karar verebilirler. Fakat bu anlaşma, mahkeme kararından bağımsız olarak yazılı biçimde yapılmalı ve tüm taraflarca kabul edilmelidir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2012/10736 E. 2012/29752 K.
Dava feragat nedeniyle reddedildiği halde, kendisini bir vekille temsil ettiren davalı kadın yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince maktu vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken bu hususun göz önünde bulundurulmaması doğru görülmemiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2020/1188 E. 2020/2673 K.
Yargılama gideri haksız çıkan taraftan alınır (HMK m. 326). Vekalet ücreti de yargılama giderlerindendir (HMK m. 323). Dava, davadan feragat sebebiyle reddedildiğine göre kendisini vekille temsil ettiren davalı kadın yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenecek vekalet ücretine hükmolunmaması doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
Uygulamada Önemli Detaylar
Boşanma davası sürecinde, feragatin hukuki sonuçlarını bilmek taraflar açısından oldukça önemlidir. Feragatin yapıldığı duruşmada veya dilekçe ile beyan edilmesinde, davanın artık esasının incelenmesine gerek kalmaz. Yargılama giderleri, Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti ve diğer masraflar davayı bırakan taraf üzerinde kalır. Ayrıca unutulmamalıdır ki feragat, gelecekte aynı konunun yeniden dava edilmesinin de önüne geçer. Bu yüzden feragat kararı alınmadan önce, taraflar mutlaka uzman bir avukatla görüşerek hukuki danışmanlık almalıdır.
Bir diğer önemli nokta ise, bazı durumlarda taraflar barışma veya uzlaşma gibi sebeplerle feragat yoluna gidebilir. Uzlaşma halinde, vekalet ücretinin nasıl paylaşılacağı tarafların anlaşmasına bağlı olabilir. Ancak mahkemenin kararı halinde, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınacaktır. Bu düzenlemelerin tamamı, feragat eden tarafı daha dikkatli olmaya yönlendirir.
Sonuç
Özetle, Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti, davadan vazgeçme beyanını veren davacının ödemesi gereken önemli bir masraftır. Mahkeme, davanın feragatle sonuçlanması üzerine, vekille temsil edilen davalı lehine ücret takdir edecektir. Bu ücret, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınarak belirlenir ve davacıdan tahsil edilir. Böylece boşanma davası sonlandırılmış olurken, davalı tarafın avukatlık giderleri de teminat altına alınmış sayılır. Uygulamada, taraflar genellikle bu hususu göz ardı etse de feragat kararı alırken mutlaka vekalet ücretinin doğuracağı sonuçlar dikkate alınmalıdır. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak vekalet ücreti konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
1. Feragat edince dava tamamen bitiyor mu?
Evet. Feragat, davayı sonlandıran tek taraflı bir beyan olduğu için dava tamamen kapanır ve aynı konuda yeniden dava açma hakkı ortadan kalkar.
2. Feragat halinde bütün masrafları kim öder?
Genellikle feragat eden taraf, yargılama giderlerini ve Boşanma Davasından Feragat Halinde Vekalet Ücreti bedelini ödemekle yükümlüdür. Ancak taraflar kendi aralarında farklı bir paylaşım konusunda yazılı anlaşma yapabilirler.
3. Avukat tutmayan davalı da vekalet ücreti alabilir mi?
Hayır. Vekalet ücreti, avukat tarafından temsil edilen davalı yararına hükmedilir. Eğer avukat yoksa, vekalet ücreti talebi mümkün olmaz.
4. Feragat beyanı nasıl yapılır?
Feragat beyanı duruşmada sözlü olarak veya yazılı dilekçeyle yapılabilir. Mahkeme, bu beyanı kayda geçirerek davayı sonlandırır.
5. Vekalet ücreti neye göre belirlenir?
Vekalet ücreti, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenir. Her yıl güncellenen tarife, boşanma davasının türüne ve maddi değerine göre farklı tutarlar öngörebilir.
