Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti
Anlaşmalı boşanma süreci, tarafların tüm konularda uzlaşmaya vardıkları bir boşanma türü olarak bilinmektedir. Bu süreçte evlilik birliği sona erdirilirken, nafaka, maddi ve manevi tazminat gibi hususlarda da anlaşmaya varılması beklenir. Ancak tarafların sağladığı bu uzlaşma, davanın kesinleşmesi sürecinde avukatlık ücreti bakımından özel bazı düzenlemelere tabidir. Önemle belirtmek gerekir ki Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti, yargılama giderleri arasında yer almakta ve tarafların kusur dağılımı yahut tazminat taleplerinin kabul edilmesi veya reddedilmesi gibi hususlardan etkilenmemektedir.
Anlaşmalı boşanma davalarında avukatla temsil edilmek, hem hukuki hakların korunması hem de yargılama sürecinin daha sağlıklı ilerlemesi adına önemlidir. Bununla birlikte, avukat tutma zorunluluğu bulunmamaktadır. Taraflardan herhangi biri avukat olmaksızın yargılamaya katılıyorsa, Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti talep edilemez. Şimdi anlaşmalı boşanmanın hukuki niteliğine, avukatlık ücretinin dayanaklarına ve dava sonuçlarına göre vekalet ücretinin nasıl takdir edileceğine yakından bakalım.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Hukuki Niteliği
Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi uyarınca düzenlenen ve tarafların birlikte hazırladıkları bir protokol çerçevesinde boşanmayı talep ettikleri özel bir dava türüdür. Eşler, boşanmanın tüm mali sonuçları üzerinde mutabakata vardıkları takdirde, mahkeme de bu anlaşmanın kanuna uygun olduğunu tespit ederek boşanmayı hükme bağlar. Anlaşmalı boşanmanın esası, tarafların karşılıklı rızasını ön planda tuttuğundan, diğer boşanma sebeplerine göre daha hızlı ve pratik şekilde sonuçlanır.
Bu hız ve pratiklik, davanın yargılama giderleri konusundaki karmaşayı ortadan kaldırmaz. Özellikle avukatlık ücreti, anlaşmalı boşanmanın kabulü veya reddi durumunda farklı şekillerde hükmedilebilecek bir kalemdir. Dava içindeki nafaka, maddi ve manevi tazminat talepleri, anlaşmalı boşanmada “boşanmanın eki” niteliğinde kabul edildiğinden, bu hususlarda ayrıca vekalet ücreti takdiri yapılmaz. Ancak davada avukatla temsil söz konusu ise vekalet ücreti, kanun gereği yargılama giderleri içinde yer alır.
Vekalet Ücretinin Hukuki Dayanağı
Türk Hukuku’nda avukatlık ücreti, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ve ilgili Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi çerçevesinde belirlenir. Yargılama giderlerinden sayılan vekalet ücreti, dava sonunda karar veren mahkemece hükmedilir. Anlaşmalı boşanma davasında da bu genel hüküm geçerlidir. Ancak Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti, diğer bazı davalardan farklı bir yapıya sahiptir. Çünkü:
- Boşanmaya neden olan olaylardaki kusur dağılımı, anlaşmalı boşanmada önem arz etmez.
- Nafaka, tazminat gibi boşanmanın eki niteliğindeki taleplerin kabul veya reddi, avukatlık ücretine ilave bir kalem oluşturmaz.
- Tarafların avukatla temsil edilmediği durumlarda vekalet ücreti gündeme gelmez.
- Mahkeme, davanın kabulü veya reddi durumunda, kimin lehine avukatlık ücretine hükmedeceğini ve tutarını karar tarihindeki tarifeye göre belirler.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Kabul ve Ret Hâlleri
Anlaşmalı boşanma davası, temelde tarafların protokol üzerinde mutabık kalmasıyla sonuçlanır. Ancak zaman zaman ek taleplerin bulunduğu, karşı dava veya birleşen dava gibi durumların ortaya çıktığı görülebilir. Bu noktada mahkemenin, her bir kabul veya ret durumunda vereceği Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti kararı değişiklik gösterebilir. Kanun gereğince ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca dikkat edilecek esaslar şöyledir:
Asıl Davanın Kabul Edilmesi
Tarafların anlaşmalı boşanma talebi, mahkemece kabul edildiğinde dava sonuca bağlanır ve boşanma kararı verilir. Eğer davacı, kendisini bir avukatla temsil ettiriyorsa, mahkeme karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesine bakarak maktu vekalet ücreti takdir eder. Kabul kararı, vekalet ücretinin avukatla temsil edilen davacıya bırakılması sonucunu doğurur.
Karşı Davanın Kabul Edilmesi
Davaya karşı dava eklenmişse ve karşı davacı da bir avukat tarafından temsil ediliyorsa, mahkeme karşı davanın kabulüne bağlı olarak yine karar tarihindeki tarifeye göre maktu vekalet ücretini belirler. Burada önemli olan, karşı davacının avukat aracılığıyla davayı takip edip etmediğidir.
Birleşen Davanın Kabul Edilmesi
Daha önce açılan ve sonradan asıl dava ile birleşen boşanma davasında, birleşen davanın davacısı da avukatla temsil ediliyorsa, birleşen davanın kabulüne göre maktu vekalet ücretine hak kazanır. Burada mahkeme, asıl dava ve birleşen davanın durumunu birlikte değerlendirir. Kabul kararı çıktığında, avukatla temsil edilen birleşen dava davacısı lehine vekalet ücreti yazılır.
Terditli Davanın Kabul Edilmesi
Davacı, aynı davalıya karşı birden çok talebini, birincil ve ikincil (terditli) istemler hâlinde öne sürmüş olabilir. Anlaşmalı boşanma talebi terditli olarak kabul edildiğinde, davacı avukatla temsil ediliyorsa, yine karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınarak maktu vekalet ücreti takdir edilir. Terditli taleplerin kabulü veya kısmi kabulü, avukatlık ücretinin ayrı ayrı değil, maktu olarak kararlaştırılması anlamına gelir.
Davada Reddin Sonuçları
Anlaşmalı boşanma davası mahkemece ret edildiğinde, davalı avukatla temsil ediliyorsa, Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti davalı lehine hükmedilir. Bu durumda da ücretin hesaplanmasında, karar tarihindeki tarifedeki maktu tutar esas alınır. Ret kararı, davacının talebinin hukuki dayanak bulmaması anlamına geldiğinden, yargılama giderleriyle birlikte vekalet ücreti de davalıya verilir.
Karar Tarihi ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi
Özellikle vurgulanması gereken bir nokta, vekalet ücretinin her zaman karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre belirlenmesidir. Dava ne zaman açılmış olursa olsun, hak edilen vekalet ücreti kararın verildiği gün geçerli olan tarifeye göre hesaplanır. Bu uygulama, ücretin güncel ekonomik koşullara uyum göstermesi ve avukatlık hizmetinin güncel değerine uygun bir tutara hükmedilmesini sağlar.
Anlaşmalı boşanma kapsamında nafaka veya tazminat gibi taleplerin kabul ya da reddi, avukatlık ücretinin ayrıca hükmedilmesini gerektirmez. Çünkü bu tür talepler, boşanmanın eki niteliğinde görülür ve anlaşmalı boşanmada bunlar hususunda da taraflar mutabakata varmış sayılır. Bu nedenle, bu tür kalemler için ek vekalet ücreti tayin edilmez.
Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti Sonuç
Sonuç olarak, Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti kanun gereği yargılama giderleri içinde yer almakta ve tarafların kusur durumuna veya boşanmanın eki niteliğindeki nafaka ve tazminat taleplerinin kabul veya reddine bağlı olmaksızın hükmedilmektedir. Avukatla temsil edilmeyen tarafların vekalet ücreti talebi bulunmamaktadır. Anlaşmalı boşanma kabul edildiğinde, asıl davanın, karşı davanın, birleşen davanın veya terditli davanın kabulüne göre, avukatla temsil edilen tarafa maktu vekalet ücreti verilir. Dava reddedilirse, avukatla temsil edilen davalı lehine vekalet ücreti hükmedilir. Tüm bu süreçte dikkate alınacak husus, karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin esas alınmasıdır. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak “Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti” konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti Sık Sorulan Sorular
Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti neye göre belirlenir?
Karar gününde geçerli olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, maktu olarak belirlenir. Davanın açıldığı tarihteki tarife değil, karar anındaki tarife esas alınır.
Nafaka ve tazminat taleplerinin kabulü ayrı bir vekalet ücretine yol açar mı?
Hayır, çünkü bu talepler boşanmanın eki niteliğindedir. Kabul veya ret edilmesi, ek bir vekalet ücreti doğurmaz.
Anlaşmalı boşanma ret edilirse vekalet ücreti kimin lehine hükmedilir?
Davanın reddi hâlinde, avukatla temsil edilen davalı lehine vekalet ücreti takdir edilir.
Anlaşmalı boşanmada avukat tutmak zorunlu mudur?
Zorunlu değildir. Ancak avukatla temsil, hukuki hakların korunması ve süreçte hata yapılmasının önlenmesi açısından son derece faydalıdır. Ayrıca avukat tutulmadığında Anlaşmalı Boşanma Vekalet Ücreti talep edilemez.
