Yabancı uyruklu eşin evi terk etmesi, özellikle uluslararası evliliklerde karşılaşılabilen bir durumdur. Örneğin, yabancı eşiniz aniden ülkesine döndüyse veya ortak konutu terk ederek sizi yalnız bıraktıysa, bu durum boşanma için önemli bir gerekçe olabilir. Türk hukukunda “terk” (evi terk etme) olgusu, özel bir boşanma sebebi olarak düzenlenmiştir. Bu bölümde, yabancı uyruklu eşin evi terk etmesi halinde hangi hukuki adımların atılabileceği ve terk sebebiyle boşanma davasının şartları anlatılmaktadır.
Terk Sebebine Dayalı Boşanma Nedir?
Terk, eşlerden birinin evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek amacıyla ortak konutu terk etmesi ya da haklı bir sebep bulunmamasına rağmen eve dönmemesi halidir. Türk Medeni Kanunu madde 164’te, terk eden eşe karşı boşanma davası açılabilmesi için özel şartlar belirlenmiştir:
- Eşin, haklı bir neden olmaksızın ortak konuttan ayrılmış olması veya haklı bir nedeni olsa bile ayrılığı sonlandırmayıp dönmemesi gerekir.
- Terk olgusunun devam ediyor olması ve en az 6 ay sürmüş olması gerekir. Kanun, 6 aydan kısa süreli terk durumlarında dava açılamayacağını öngörür.
- En önemlisi, terk edilen eşin, terk eden eşe mahkeme veya noter aracılığıyla ihtar (eve dön çağrısı) göndermiş olması şarttır. Bu ihtarda, terk eden eşe 2 aylık bir süre verilerek bu süre içinde eve dönmezse boşanma davası açılacağı uyarısı yapılır.
Bu şartlar, terk sebebiyle boşanma davasının ön koşullarıdır. İhtar gönderilmesi, adeta davayı açabilmek için bir “kapı açıcı”dır (dava şartıdır). Terk nedeniyle boşanma davası açılmadan önce bu ihtarın usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş olması gerekir.
Yabancı Eşin Terkinde İhtar Süreci Nasıl İşler?
Eşi evi terk eden taraf (terk edilen eş), sürecin başlatılması için öncelikle resmi bir ihtar göndermelidir:
- 4 Ay Bekleme Süresi: Eşiniz evi terk ettiğinde hemen ihtar gönderemezsiniz. Kanuna göre en az 4 ay beklenmelidir. Bu, terk eden eşe düşünme ve geri dönme fırsatı tanımak içindir.
- Aile Mahkemesinden veya Noterden İhtar: 4 aylık süre geçtikten sonra, terk edilen eş isterse bir notere gidip ihtarname çekebilir, isterse aile mahkemesine başvurarak hakim aracılığıyla ihtar gönderilmesini talep edebilir. Aile mahkemesinden ihtar talebi, çekişmesiz yargı işi olup duruşmasız ve hızlı şekilde yapılır. Mahkeme, ihtar metnini hazırlayıp onaylar ve resmi tebligat sürecini başlatır.
- İhtarın İçeriği: İhtarda, terk eden eşe ortak konuta dönmesi için 2 ay süre verilir ve dönmezse boşanma davası açılacağı bildirilir. Ayrıca, eşin dönüş masraflarını karşılamak üzere gerekli para (yol gideri) PTT aracılığıyla gönderilir. Bu, kanunun aradığı bir formalitedir; amaç, eşin maddi imkansızlık yüzünden dönememe ihtimalini ortadan kaldırmaktır.
- Tebligat: Yabancı uyruklu eş Türkiye’de değilse, bu ihtarın tebliği de yurtdışına yapılmalıdır. Eşin adresi biliniyorsa, ihtar metni ve tercümesi, onun bulunduğu ülkeye diplomatik yolla gönderilir (tıpkı boşanma davasındaki tebligat gibi). Adresi bilinmiyorsa, ilanen tebligat yoluna gidilir. İhtar ilanen tebliğ edilirse, ilanın yayınlandığı tarihten 7 gün sonra ihtar tebliğ edilmiş sayılır ve 2 aylık süre o tarihten itibaren işlemeye başlar.
- 2 Aylık Süre: İhtar başarıyla tebliğ edildikten sonra, terk eden eşin eve dönmesi için kanunen 2 ay beklenir. Bu süre içinde eşiniz dönmezse, artık boşanma davası açma hakkı doğar.
Yabancı uyruklu eşinizin evi terk etmesi durumunda, ihtarın tebliği bazen zor olabilir; ancak yukarıda açıklandığı gibi, tebligat yapılamıyorsa ilan yolu devreye girer. Yargıtay kararları da, usulüne uygun ilanen ihtar yapıldıktan sonra 2 ay geçmesiyle terk nedeniyle boşanma davası açılabileceğini kabul etmektedir.
Boşanma Davası ve Yargılama
İhtar süresi dolduktan sonra eşiniz hala dönmedi ise, artık terk nedeniyle boşanma davası açabilirsiniz. Bu dava açıldığında:
- Hakim, ihtarın usule uygun olup olmadığını ve terk şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini inceler. Örneğin, ihtar hiç tebliğ edilememişse ya da 2 aylık süre dolmadan dava açılmışsa davanız reddedilebilir. Bu yüzden prosedüre tam uymak çok önemlidir.
- Terk olgusu ispatlandığında, hakim boşanma kararı verir. Kanun, terk nedeniyle boşanma davasında şartlar sağlanmışsa hakime fazla takdir yetkisi bırakmaz; yani diğer şartlar tamamsa, evliliğin temelinden sarsıldığı kabul edilir ve boşanma kararı çıkmalıdır.
- Eşiniz duruşmaya katılmasa bile (ki yabancı eş muhtemelen yokluğunda yargılanacaktır), ihtarın sonuçsuz kalması onun kusurlu terk ettiğinin göstergesi sayılır. Yargıtay içtihatlarına göre, terk eden eş ortak konutu terk etmekte haklı bir sebep olduğunu ispatlayamadığı takdirde, boşanma kararı verilir. Örneğin, eğer eşiniz sizi terk etmesine gerekçe olarak sizin ağır kusurlarınızı öne sürmüyorsa veya sürdüğü iddiaları ispatlayamazsa, terk fiili hukuka aykırı kabul edilecektir.
- Mahkeme kararının kesinleşmesiyle birlikte boşanma hükmü nüfus kayıtlarına işlenir.
Yabancı Uyruklu Eşin Evi Terk Etmesi Sonuç
Yabancı uyruklu eşin evi terk etmesi, Türk hukukunda “terk” sebebiyle boşanma davasına konu olabilir. Bu süreçte en önemli adım, eşe ihtar çekilmesi ve yasal sürelere uyulmasıdır. Özellikle yabancı eşin adresinin bilinmediği durumlarda ilanen ihtar ve ilanen tebligat yöntemleri devreye girerek hukuki süreç ilerletilebilir. Terk eden eş, makul bir sebep göstermeksizin yuvasını terk etmişse, kanun terk edilen eşe özel bir boşanma imkanı tanımıştır.
Bu yolla açılan boşanma davası, prosedür doğru işletildiğinde genellikle başarılı bir şekilde sonuçlanır. Yabancı eşin davaya katılmaması ya da bulunamaması, haklı ihtar süreci sonunda sonuca etki etmeyecektir. Nihayetinde mahkeme, evlilik birliğinin terk sebebiyle temelinden sarsıldığına hükmederek boşanmaya karar verecektir.
Eğer böyle bir durumla karşı karşıyaysanız, sürecin teknik detayları nedeniyle bir avukatla çalışmak sizin için kolaylaştırıcı olabilir. İhtarın hazırlanması, tercümesi, tebligatı gibi konularda uzman yardımı, zaman kayıplarını önler ve haklarınızın korunmasını sağlar. Unutmayın, kanun sizi korunmasız bırakmamış; eşiniz terk edip gitse bile, hukuki yollarla evliliğinizi bitirip yeni bir başlangıç yapabilirsiniz. Böylesi hassas süreçlerde deneyimli bir İstanbul Boşanma Avukatı ile çalışmak, atılacak adımların doğru belirlenmesini sağlar. Çünkü her dava kendi içinde farklı dinamikler barındırır ve profesyonel bir İstanbul Boşanma Avukatı, haklarınızı en etkili şekilde savunarak sürecin sizin lehinize sonuçlanmasına katkıda bulunur.
Yabancı Uyruklu Eşin Evi Terk Etmesi Sık Sorulan Sorular
Yabancı uyruklu eşim hiçbir gerekçe göstermeden ülkesine döndü. Bu durum boşanma sebebi midir?
Evet. Eşinizin haklı bir neden olmaksızın evi terk etmesi boşanma sebebidir. Ancak bu sebebe dayanarak dava açabilmek için kanundaki ihtar prosedürünü izlemelisiniz. 4 ay bekleyip ihtar göndermeniz ve 2 ay daha dönüş için süre tanımanız gerekir. Bu şartlardan sonra eşiniz dönmemişse, terk nedeniyle boşanma davası açabilirsiniz.
Eşim beni terk etti ama terk etmesinin sebebi benim hatalarım olabilir. Yine de terk nedeniyle dava açabilir miyim
Terk sebebiyle davada, terk eden eş mahkemede haklı bir sebebi olduğunu kanıtlarsa (örneğin sizin ona şiddet uygulamanız gibi ciddi bir neden), bu durumda terk nedeniyle boşanma gerçekleşmeyebilir. Çünkü kanun, “haklı sebep olmaksızın terk” şartı arar. Eğer gerçekten sizin ağır kusurlarınız yüzünden evi terk ettiyse, bu durumda terk gerekçesi geçerli sayılmayabilir. Ancak bu durumda bile evlilik birliği sarsılması gibi genel sebeple boşanma yoluna gidilebilir. Somut olayda bir avukatla durumunuzu değerlendirmenizi öneririz.
Terk ihtarı gönderdim ama eşime ulaşmadı. Boşanma davasını yine de açabilir miyim?
İhtarın eşe ulaşması (tebliği) dava açabilmek için kritik önemdedir. Eğer doğrudan tebliğ edilemediyse, ilanen tebligat yoluna gitmeniz gerekir. İlanen tebligat yapıldıktan sonra yedi gün geçip iki aylık süre dolar ve eşiniz dönmezse, dava açabilirsiniz. İhtar hiç tebliğ edilmemiş sayılırsa (örneğin usul eksikliği varsa), açacağınız dava reddedilebilir. Bu nedenle, ihtar aşaması eksiksiz tamamlanmadan davayı açmamak en iyisidir.
Eşim evi terk etti, 6 ay dolmadan (mesela 5. ayda) boşanma davası açsam ne olur?
Terk sebebine dayalı olarak 6 ay dolmadan dava açarsanız, davanız muhtemelen reddedilir. Çünkü kanun bu süre dolmadan terk sebebine dayalı boşanmaya izin vermiyor. Eğer acilen dava açmak istiyorsanız, terk sebebini beklemeden “evlilik birliğinin sarsılması” genel sebebine dayanarak dava açabilirsiniz; ancak bu durumda terk özel prosedüründen yararlanamazsınız. En doğrusu, 6 aylık süre ve ihtar prosedürü tamamlandıktan sonra davayı açmaktır.
Eşim evi terk etti, ihtar gönderdim, 2 ay geçti. Boşanma davası kesin boşanma ile sonuçlanır mı?
Yüksek olasılıkla evet. Terk nedeniyle tüm şartlar oluşmuşsa, hakim boşanma kararı vermek zorundadır. Terk eden eş, ancak terk için haklı bir sebebi olduğunu ispat ederek davayı engelleyebilir ki bu durumda dava terk sebebiyle değil belki başka sebeple yürüyebilir. Uygulamada, ihtar çekilip süre dolduktan sonra çoğu dava boşanmayla neticelenir. Yine de her davanın kendi koşulları olabileceğini unutmayın.
