Anlaşmalı Boşanma Adli Tatilde Görülür Mü sorusu, boşanma sürecini hızlı ve sorunsuz şekilde tamamlamak isteyen pek çok eşin merak ettiği bir konudur. Özellikle evliliğin fer’i (yan) sonuçlarıyla birlikte kısa sürede sonuçlanmayı hedefleyenler, anlaşmalı boşanma yöntemini tercih eder. Bu yöntem, tarafların karşılıklı rızasıyla yürütüldüğünden genellikle daha az tartışmalı ve daha kısa sürede neticelenir. Fakat mahkemelerin adli tatil döneminde çalışmadığına dair genel düşünce, “Peki ya anlaşmalı boşanma adli tatilde görülebilir mi?” sorusunu gündeme getirir. Bu makalede, adli tatil ile ilgili kuralları ve anlaşmalı boşanma süreçlerinde dikkat edilmesi gereken noktaları hukuki çerçevede ele alacağız.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Temel Şartları
Bir davanın anlaşmalı boşanma kapsamında değerlendirilebilmesi için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Taraflar, boşanma ve boşanmanın tüm sonuçları (nafaka, velayet gibi) hakkında mutabakata varmalıdırlar. Genellikle bu mutabakat, anlaşmalı boşanma protokolü adı verilen yazılı bir belgeyle resmileştirilir. Mahkeme, söz konusu protokole ve tarafların iradelerine dayanarak anlaşmalı boşanma kararını verir.
- Bir Yıl Koşulu: Evlilik süresi, anlaşmalı boşanma için en az 1 yıl olmalıdır.
- Ortak İrade: Her iki taraf da boşanmanın yanı sıra maddi ve manevi tüm sonuçlar konusunda uzlaşma içinde olmalıdır.
Adli Tatilde Duruşma Günlerinin Belirlenmesi
Adli tatil, mahkemelerin genellikle acil olmayan davaları ertelediği bir dönemdir. Ancak bazı davalar, ivedi görülmesi gereken nitelikte sayılabilir. Söz konusu davanın acil olup olmadığına dair değerlendirmeyi mahkeme hakimi yapar. Anlaşmalı boşanma adli tatilde görülebilir mi diye sorgulayan tarafların bilmesi gereken temel noktalar şunlardır:Eşlerin aynı anda veya aynı dönemde mahkemeye başvurarak, davanın hemen görülmesini talep etmeleri gerekmektedir. Mahkeme, iki tarafı da duruşmaya çağırdığında, her ikisinin de duruşmaya katılım göstermesi zorunludur. Taraflardan hiçbirinin, duruşma günü veya sonrasında “Bu dava adli tatilde görülemez” şeklinde itiraz etmemesi gerekmektedir. Eğer eşler anlaşarak adli tatil döneminde başvuru yaparlarsa ve aynı gün duruşma açılmasına onay verirlerse, genellikle mahkeme de bu davayı ivedilik kapsamında ele alabilir. Bu süreçte taraflardan birinin sonradan çıkıp, “Duruşma adli tatilde yapılamazdı” deme hakkı kısıtlı hale gelir. Çünkü dürüstlük ilkesi gereği, davanın başında rıza gösterilen bir işleme sonradan itiraz etmek, hakkın kötüye kullanılması şeklinde yorumlanabilir.
Dürüstlük İlkesi ve Hakların Kullanımı
Hukuk sistemi, tarafların her türlü hak ve yükümlülüklerini dürüstlük kuralına uygun olarak kullanmalarını öngörür. Anlaşmalı boşanma adli tatilde görülebilir mi diye düşünenlerin, özellikle dikkat etmesi gereken husus, mahkemeye başvurdukları anda sergiledikleri tutumdur. Başlangıçta:
- Duruşmanın adli tatilde yapılmasına rıza göstermiş,
- Boşanma ve sonuçlarında da anlaşmış,
- Karar verilmesini açıkça veya zımnen desteklemiş,
tarafların daha sonra “Adli tatilde davaya bakılamaz” itirazında bulunması, dürüstlük ilkesine aykırı kabul edilebilir. Bu nedenle, ilk başta kabul edilen işlem sonradan bozma sebebi olarak öne sürülemeyebilir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 24.09.2014 Tarihli, 2014/16466 E. 2014/18377 K.
“Olayda davacı, davalı ile boşanma ve fer’i sonuçlarında anlaştıklarını belirterek boşanmalarına karar verilmesi talebiyle adli tatilde mahkemeye başvurmuş; mahkemece, tarafların hazır olduklarının görülmesi üzerine, aynı tarihte duruşma açılmış ve duruşmada hazır bulunan davalı da, boşanmayı kabul ettiğini belirterek, anlaşmaları çerçevesinde boşanmalarına karar verilmesini talep etmiş; aynı gün tarafların anlaşmaları esas alınarak Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi uyarınca boşanmalarına karar verilmiştir. Mahkemenin, anlaşmalı boşanma talebiyle adli tatilde vuku bulan başvuruyu alıp, her iki tarafın da hazır olduğunu görünce aynı gün duruşma açması ve açılan duruşmada tarafların hazır bulunup, davalının yapılan işleme herhangi bir itirazda bulunmamış olması, her iki tarafın davanın adli tatilde görülüp sonuca bağlanmasına örtülü olarak onay verdikleri ve bunu istedikleri anlamına gelir. Ve mahkemenin bu işlemi, açıkça bir karar almamış olsa bile, ivedilik kararı niteliğindedir. Dolayısıyla adli tatilde yapılan işlemler ve verilen karar geçerlidir. Kaldı ki, herkes haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kuralına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz. (TMK m. 2) Bu hüküm, usul hukukunda da geçerlidir. (HMK m. 29) Taraflar usul hukukunun tanıdığı hakları ve yükümlülükleri dürüstlük kuralına uygun olarak kullanmak zorundadırlar. Adli tatilde mahkemeye başvurarak, aynı gün açılan duruşmada hazır bulunan ve bu işleme itiraz etmeyen, boşanma ve fer’ilerinde anlaştıklarını beyanla boşanma kararı verilmesini isteyen davalının, verilen kararı, “davanın adli tatilde görülemeyeceğini” belirterek temyiz etmesi ve bu hususu bozma sebebi olarak ileri sürmesi, az önce açıklanan dürüstlük kuralına da aykırıdır. Gerçekleşen bu fiili ve hukuki durum karşısında davanın adli tatilde görülmüş olmasında usule aykırı bulunmamıştır.”
Sonuç
Kısacası, anlaşmalı boşanma adli tatilde görülebilir mi diye merak eden çiftler için yanıt olumludur. Tarafların birlikte hareket etmesi, anlaşma protokolüyle mahkemeye başvurması ve duruşma sırasında hiçbir itirazda bulunmaması halinde, boşanma kararı adli tatil döneminde dahi verilebilir. Bu süreçte dürüstlük ilkesi büyük önem taşır. Davanın başından sonuna kadar rızalı davranmak, sürecin hızlı ve sorunsuz şekilde sonuçlanmasını sağlar. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak Anlaşmalı Boşanma Adli Tatilde Görülür Mü? konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
Anlaşmalı Boşanma Adli Tatilde Görülür Mü ve Şartları Nelerdir?
Evet, görülebilir. Şartlar arasında tarafların birlikte başvurması, boşanma ve fer’i konularında anlaşması, ayrıca itiraz etmemeleri yer alır.
Adli Tatilde Duruşma Açıldığında Her İki Tarafın Hazır Bulunması Zorunlu mudur?
Evet. Tarafların duruşmaya gelerek anlaşmalı boşanma isteklerini beyan etmeleri zorunludur.
Dava Adli Tatilde Görüldü, Sonradan İtiraz Edebilir Miyim?
Başvuru sırasında veya duruşmada itiraz hakkını kullanmayan tarafın daha sonra “adli tatilde dava görülemezdi” demesi dürüstlük kuralına aykırı bulunur.
Evlilik Sürem Bir Yıl Değil, Adli Tatilde Anlaşmalı Boşanma Mümkün mü?
Hayır. Bir yılını doldurmamış evliliklerde anlaşmalı boşanma söz konusu olamaz. Bu durum, adli tatilde de değişmez.
Anlaşmalı Boşanma Kararının Adli Tatilde Verilmesi Ne Kadar Süre Alır?
Taraflar protokollerini hazırlamış ve birlikte başvurmuşlarsa süreç genellikle hızlı işler. Mahkemenin yoğunluğuna göre kısa sürede sonuçlanabilir.
